DIRUA GALGARRI

DIRUA GALGARRI

Mariano Izeta

(Auspoa, 1962 / Euskaltzaindia, 2015)

            Jatorri euskaldunekoak badira ere, Parisen egiten dute lan Jean Pierre Vivier-rek eta Franzis ilobak. Beraien zaintzapean zeukaten diru kopuru handia desagertu egin da bulegotik, baita Franzisen altzairuzko erloju dotorea, osabak oparitutakoa.

            Poliziek erdi hilik topatu duten gaizkileetako batek esandako azken hitzen hariari tiraka, iritsiko da Claudet komisarioa gaizkileak topatu eta atxilotzera. Baina lapurrek, presiopean egonda ere, ez dute lau milioien desagerpena bere gain hartuko. Friederick erlojugile azkar eta maratzari –egile beraren antzeko bat– esker argituko da kasua.

            Pertsonaiak ez dira oso sinesgarriak, bere paperean estu eta zurrunegi agertzen dira. Euskaldunak fededunak dira, dudarik gabe. Emakumea etxekoandrea da, ez besterik. Kontakizuna denboraren katean emanda dago, salto eta gauza “arrarorik” gabe. Bukaeran sorpresatxoa gordetzen du istorioak.

            Polizia kontakizun xalo eta sinplea, topikoz betetakoa, eratu zuen egileak. Pentsamolde arrazista samarrak eta bortxakeriaren aldekoak erdikusten dira zenbait eskenatan. Euskal polizia nobelaren hastapenak (aurretik Hamabost egun Urgainen geneukan) koka genezake narrazioa eta, egun, hori da bere baliorik handiena.

            Ez du lan handirik irakurtzeak eta gustagarria izan daiteke ordu parea emateko. Euskalkia gozatu nahi izanez gero, Auspoa-ren edizioaz hobeto.

Rafa L.

Sautrelan Beñat Sarasolak esandakoak:

http://www.eitb.eus/eu/telebista/programak/sautrela/bideoak/osoa/2987776/bideoa-mariano-izetaren-dirua-galgarri-polizianobelaz/

Euskal polizia nobelaren bilakaerari buruzko zerbait gehiago jakiteko:

http://www.uberan.org/?gatzetan-gordeak/erreportajeak/item/dirua-galgarri

PRIME TIME

PRIME-TIME

John Andueza

(Elkar, 2014)

            Bizkaian gaude, Bilbo inguruan. Telbistako bi pertsonaia ospetsuk –Aginaga eta Sotillos– bere buruaz beste egin dute oso tarte laburrean. Hanka-sartze mundiala egin ondoren Ertzaintzatik bota zituzten Bala eta Klemente orain detektibe dabiltza, bizitza aterako badute. Lukas Montxonek, auto-istripu batean elbarri geratutako telebistako aktoreak, kontratatu ditu detektibe hasi berriak; ez baitirudi oso konforme Ertzaintzak emandako bere bi lankide ohien suizidioaren aldeko iritziarekin. Denek kasua itxitzat eman arren, Balak eta Klementek jarraituko dute ikerketarekin eta halako batean hirugarren hildakoa –telebistako Zuzendaria– azalduko da bere txaleteko igerilekuan. Hari bati eta besteari tiraka gure detektibe berexiek hiltzaileak bere azioak aitor ditzan lortuko dute.

            Telebistako pertsonajeen artean suertatzen diren inbiriak, zeloak, ideia-lapurretak, mendekuak dira mintzagai nagusia. Kutsu umoretsuaz ematen da istorioa. Elkarrizketan etengabe bermatzen da kontatzekoa, beraz, irakurterraza egiten da narrazioa. Hizkera oso kalekoa da. Pertsonaiek prestatu edota intrepretatuko dituzten telebistako gidoi-zatiak tartekatu egiten dira narrazioan. Bukaeran, hiltzaileak egingo duen aitorpenaren gidoia ematen da plasta-plasta; irakurleak ez du pentsatu behar izango, dena eginda ematen baitzaio, gure garunek  Bala eta Klementerenak baino motelago ibiltzerik izango dute.

            Aurretik irakurri genizkion liburuetan baino emaitza borobilagoa lortu du Anduezak. Nabari da telebistako ekosistema honen ezagutza. Mediaren sotoei buruzko zerbait gehiago ikas genezake Anduezaren eskutik. Gure iritzian, azkeneko laurogei orrialdeak soberan daude, beharrik gabe luzatzen dute liburua. Azkenekoa izan ezik, istorioa zabalik utziko duen orrialde hori. Irakurri; gustuko izango duzue.

Rafa L.

DV-n azaldutako iruzkina:

http://www.diariovasco.com/culturas/libros/201411/24/john-anduezaren-lehen-nobela-20141124132523.html

TXINAKO KOADERNOAREN MISTERIOA

Voltaire kaleko abenturak – 6

TXINAKO KOADERNOAREN MISTERIOA

P. Baccalario

(Mezulari, 2013)

            Theophile Brocard liburu-saltzailea hil egin da. Bere emazteak salduko ditu dendako guztiak. Barduchon gazteak erosi ditu hango liburuak eta Annettek topatuko du koaderno berezia –liburu-saltzailearen egunerokoa dena– material haren guztiaren artean.

            Barduchon andreak azokan bilduko duen informazioarekin, Valentinek Leopold Bocardekin –hildakoaren anaiarekin– izandako elkarrizketan lortutakoarekin eta beste hainbatekin Theophile Brocardek nobleziaren partaidea izateko grinaren berri izango dute Voltaire kaleko ikerlariek. Kasua argitu eta poliziaren esku utziko dituzte gaizkileak

            Volataire kalekoen abentura guztietan azaldutako gako eta pasarteak izango ditu honek ere: Valentine kazetariaren laguntza “profesionala”, Victorren gaizkileen saltsen ezaguera ezinbestekoa, Barduchon andrearen informazio zorrotzak eta bileretako egindako gozoki apartak, eta Barduchon gaztearen “bi zaldikoan” egindako jazarpen eroak.

            Betiko osagaiekin abentura berri eta erakargarria osatu du oraingoan ere egileak, irakurketa arina, atsegina eta harrapatuko zaituena. Gustura irakurriko duzu.

Rafa L.