2009-10-24

SUMINAREN ESTRATEGIA


SUMINAREN ESTRATEGIA
Fernando Morillo
(Elkar, 2008)



Aimar giza portaeran aditua da. Pertsonen portaerak bideratzeko hainbat esperimentu egin izan ditu. Oraingoan oso lan berezia agindu diote; izan ere, Florak –andre dirudun batek- bere semeak, Fedek, neska batekin duen harremana zapuztea lor dezan eskatu egin dio Aimarri. Aimarrek zerbait arraroa susmatuko du lan horren atzean eta onartu egingo du erronka, bere gaitasunak neurtu nahi izango baititu eta, bide batez, diru polita irabazi.
Lan horretan dabilen bitartean, familia hartako kideen bizitzaren gorabeherak aztertuko ditu. Ordura arte isilean mantendu izandako gauza itsuskoak topatuko ditu, hilketak eta suizidioak barne.

Idazlea nobela psikologikoa-edo taxutzen saiatu da. Pertsonaiak eta hauek bizi dituzten egoerak sinesgaitzak dira erabat eta autoreak etengabe gehiegi behartzen dituela ematen du. Pertonaiek automaten gisa jarduten dute, ez digute bere asmo edo ideien berri inoiz ematen. Lau zertzelada azkarretan deskribatzen zaizkigu haien ekintzak.
Oso perpaus laburrak erabiltzen ditu egileak, hizkuntzaren erabilera minimo batera ekarri du istorioa –gure ustez- emaitza izugarri pobretuz.
Morillok, egin ohi duen bezala, oso kapitulu laburrak erabili ditu. Irakurketa arina eta erraza suertatzen da.

Agian istorio erakargarri bat egiteko hezurdura du kontakizunak, baina horretarako pertsonaiak-eta gehiago jantzi eta landu behar izango zituzkeen egileak. Nobelaren gaiari begiratuta, ez dakigu gazte literaturatik apur bat urruntzeko "Gloria Mundi" haren bezalako beste saio baten aurrean gauden; baina hari bezala, lanketa falta zaio liburu honi ere.


Rafa L.

2009-10-15

MUTIL ARTEKO NESKA


Mutil arteko neska
Pam Lyons
(Elkar-Branka)

Gerry hamasei urteko neska gazte bat da eta orain arteko bere zaletasunak ez omen ziren egokiak neskatxa batentzat: auto eta motore zaharrak gustatzen zaizkio, bere neba mekanikoei bezala. Azken aldian, berriz, sentimendu berri bat hasi da nabaritzen: mutil bat sartu zaio bihotzean; maitasun honek arazoak sortzen dizkio ordea; izan ere, Clive, mutila, Gerryren adiskiderik onenaren senargaia da.

2009-10-06

BAI MUNDU BERRIA



Bai mundu berria

Aldous Huxley

(Elkar)

The novel begins in London in the "year of Our Ford 632" (AD 2540 in the Gregorian Calendar). The planet is united as The World State under a peaceful world government established in the aftermath of an apocalyptic global war in the 21st century; a government which has eliminated war, poverty, crime and unhappiness by creating a homogeneous high-tech society across Earth, based on the industrial principles of Henry Ford. Fordism forms the bedrock of the new society, gaining a quasi-religious status and forming the backbone of political and economic ideologies. Society is rigidly divided into five classes and all members of society are trained to be good consumers to keep the economy strong. All citizens are expected to be involved socially; spending time alone is discouraged and sexual promiscuity is norm. Recreational drug use has become a pillar of society and all citizens regularly swallow tablets of soma, a narcotic-tranquilizer that makes users mindlessly happy. A significant aspect of the society is the mechanisation of reproduction. Citizens of the World State do not reproduce naturally; people are taught to view natural reproduction as a primitive act. Instead, all children are created from embryos grown in factories: production of embryos is planned according to the economic capacity of society. For the embryo, the womb is replaced by an artificial life support mechanism referred to as a bottle. Significantly, each individual's destiny is determined long before he or she is "decanted".

Izan ote liteke gizarte perfekturik? 1932an imajinatu zuen Huxleyk mundu berri hau, utopia moderno bat, non ez dagoen goserik, ez beharrik, ez zoritxarrik. Dena dago antolatua, prestatua, bakoitzak du bere lekua eta pozik bizi da leku horretan. Hala ere, mundu bikain horretan gizakia ez da benetako gizaki: zoriona derrigorrezkoa baldin bada non da aukera, predestinazioak non uzten du askatasuna, grinarik gabe posible ote da artea?Gizarte futurista horrek, guztiz urrun eta irudimenezkoa izanik ere, askotan geurearen hainbat alderdi dakarzkigu gogora, Huxleyk sekulako zorroztasuna izan zuelako bai zientziaren bai politikaren norabideei antzemateko. Oso liburu gutxi idatzi dira hau bezain lazgarriak, izugarriak, erabat asmatua izan arren halako egiaren irudipena sortu eta irakurleari zer pentsatua ematen diotenak. (Elkar-eko webgunetik ekarria)