2013-08-16

ZUBI HAUTSIA

 











ZUBI HAUTSIA
Philip Pullman
(Erein, 2005)

               Ginny Galeseko herrixka batean aitarekin, Tonyrekin, bizi den 16 urteko neska da. Bat-batean ezagutzen ez zuen anaia, Robert, zeukala jakin du gazteak eta Tony mamam ez zen Janetekin ezkonduta egon dela oraintsu arte. Janet hil berria da eta  Llangynogera etorriko zaie Robert beraiekin bizi izatera.  Etorkizuna eraikitzen hasteko ereduen bila dabil Ginny. Aitari, gizarte-laguntzaileari, aitona-amonari galdezka, bere erroen bila hasiko da Ginny eta itaunak eta zalantzak pilatzen zaizkio. Bera jaio eta berehala hildako ama artista –Anielle- izan zitekeen, agian,  bide zuzenaren erakusle-aintzindaria. Rhianon lagunak esanda badaki aukeratu behar izango duela besteekiko atsegina ala sexya (indartsua) izan nahi duen, baina hautatu ezinik dabil neska. Bere bizitzan garrantzi apartekoa izan behar al du azal ilunekoa izateak?

                Pertsonaia gehiago azalduko zaizkigu, bakoitzak bere neura apurtxoa gehituz nahastean: aitona jipoitzen duen amona, Ginnyk ligatu nahi izan duen Andy lagun homosexuala, Joe Chicago oso ondo ez dakigun zertan dabilen “txupaz” jantzitako mutil konfliktiboa… eta beste batzuk gehiago.

                Pertsonaia gehiegi, elkarrekin loturatik gabeko soberako gauza gehiegi kontatu nahi: maltratoa, vudua, zubi batean behinola gertatu izandako istripua, margolaritzari buruzko komentario trinkoegiak gehi ulergaitzak egiten zaizkigun galeserako hitz dexente… irensteko nahiko lehor egiten den ore pisua osatuko da. Baina iritzi honekin larregi fidatu gabe, irakasleok ez baikara gehiegi enteratzen nerabeen gauzekin, ondo legoke liburuarekin saiotxoren bat egitea.

 Rafa L.


 

Beste hizkuntzetako irakurleen iritziak jakin nahi izanez gero:






2013-08-06

URAREN FORMA

 
URAREN FORMA
Andrea Camilleri
(Igela, 2012)
                 Luparello ingeniaria hilik azalduko da beste tokirik ez daukatenek kotxean zirriak egitera joan ohi diren orube batean. Salvo Montalbano polizia siziliarra arduratuko da kasuaz. Hasieratik heriotzaren zergatiak begi-bistakoa ematen badu ere, badira hildakoaren ohitura eta mailarekin  bat ez datozen hainbat datu. Norbaitek erabili nahi izango du ingeniariaren bukaera itsusi hark, frogak aldatuz, Luparellok zuzentzen zuen alderdi politikoaren gidaritza eskuratzeko. Salvo argi ibiliko da berriz ere eta dena argituko.
                Montalbano ez da polizia ohikoa. Gizatasuna eta onberatsuna agertuko ditu beste ezer baino lehen, eta umorea, eta ironia. Solaskide aparta da eta beti dauka egoerari zuzen doakion pasadizo, oroitzapen edota kontakizunik. Istorio nagusiari, mutur asko dituen mataza horri, Salvok etengabe gehitzen dizkion mikroistorioak emendatzen zaizkio.
                Gozamen hutsa da liburua, baina irakurle ernai eta adi egoteko gai dena eskatuko du. Aurretik ere Hilabetea Montalbanorekin proposatu izan dugu blogean. Hura gustatu bazitzaizuen, oraingo honekin montalbanomaniako porrokatuta bihurtuko zarete. Espero dezagun Salvoren nobela gehiago azkar euskaratzea, bestela… euskarari traizio txikia eginda…
                Nire buruan sortutako Montalbanoren irudia oso urrun dago telebistan eskaini izan diguten guaperas horretatik (askoz ere egilea beraren antzera irudikatu izan dut). Hortaz, ez dut Salvo telebistan gehiago ikusiko eta nerearekin geratuko naiz.
 
Rafa L.